Die leraar in sy binnekamer

[1] Wat in die leraar se binnekamer gebeur, het ’n bepalende effek op sy bediening.  Voordat ’n leraar die waarheid van God aan sy gemeente kan oordra, moes hy reeds God se stem gehoor het in afgesonderde oordenking – alleen met die Here.  Derek Prime skryf: “One of the hazards of pastoral ministry is to be so caught up with the legitimate spiritual needs of others, that we neglect our own.” [Derek Prime, Pastors and Teachers (Guilford: Highland Books, 1989), 67].

[2] Jesus se oorspronklike oproep tot Sy dissipels was nòg om te preek, nòg om te onderrig.  Dit was “sodat hulle saam met Hom kon wees” (Mark. 3:4).  Dit was nie soseer omdat Hy húlle nodig gehad het nie, maar omdat hulle Hóm nodig gehad het.  Hierdie belangrike beginsel is vandag nog waar vir die bediening.

[3] Die gebed en oordenkinge in Jesus se eie lewe is ’n wenk aan die leraar oor die belangrikheid van sy binnekamer: “En vroeg in die môre, nog diep in die nag, het Hy opgestaan en uitgegaan en na ’n eensame plek vertrek en daar gebid.”  (Mark. 1:35). [In ‘n persoonlike kommunikasie aan my het John J. Murray gesê: “this was the key to Martin’s own life.”]

Die kerkgeskiedenis is vol manne wat die rigting van die gekiedenis verander het deur gebed in die binnekamer.  Calvyn, Luther, McCheyne, Brainerd en John Wesley was maar ’n paar manne wat die wêreld van hulle tyd verander het deur met God te ontmoet in die binnekamer.

[4] Alhoewel begaafdheid ongetwyfeld ‘n voordeel is in die bediening, is die sleutel bestanddeel vir ’n goddelik-verordineerde bediening ’n vroomheid wat bewerk is in die tyd van afsondering met die Meester.  Die Nuwe Testamentiese woord eusebia dui op geestelike krag.

 

• Tyd alleen met God in die binnekamer behoort die denke te stimuleer en die hart te roer.
• Die regte volgorde vir die leraar en die gemeente om die waarhede van goddelike openbaring te verken, is eers die intellek en dan die gees.
• Die oogmerk en enkele doel van Paulus se lewe was om Christus te ken en om Hom bekend te maak (Fil. 3:7-11).  ’n Ingeligte verstand, getroetel en ingelig deur die Gees by die bestudering van die Bybel, is die fondament vir ’n gesonde geestelike ingesteldheid en ’n effektiewe, vrugvolle bediening.
• Geen leraar wat sy roeping waardig is, staan egter onaangeraak deur die krag van die Waarheid nie.  Jesaja se belewenis van Jahwe in die tempel het hom sprakeloos en oorweldig gelaat (Jes. 6).  Die aanskoue en klank van God se heerlikheid en heiligheid het die profeet se lewe vir ewig verander.

 

[5] Die praktyk van daaglikse stiltetyd vereis van die hedendaagse profeet (die leraar) ’n besluit, toewyding en vasbeslotenheid.  Maurice Roberts het gesê: “prayer only gains momentum after twenty minutes!” [’n Aanbieding by die Evangelical and Reformed Conference, Port Shepstone, 1990].

[6] Die moderne profeet (leraar) wat God se Woord oordink en bepeins, en wat nadink oor die rykdom daarin, kán nie anders as om met ’n gloeiende hart uit sy binnekamer te kom nie; gereed vir die dag se stryd [’n Mens kon Woensdagoggende in die Seminarium se kapel (in die laaste maande van 2011) aan dr. Martin se gesig sien dat hy reeds tyd in die Here se teenwoordigheid deurgebring het – red. (Rex Jefferies)].

[7] Sonder hierdie daaglikse afspraak het ons rigting verloor.

 

Aangepas uit ’n artikel deur wyle Martin Holdt, getiteld:

“Devotional Thoughts on the Prophet in His Chamber.”  

Die artikel het verskyn in

The South African Baptist Journal of Theology,

Vol. 4, 1995, pp. 124-126

Advertisements

Antwoorde vir die blokkiesraaisel van Kersfees 2017

Blokkiesraaisel vir Kersfees – antwoorde

Het jy vandag vir jou predikant gebid?

Dit was Sondagmiddag ’n paar jaar gelede toe die vrou van ’n invloedryke diaken gevra het: “Terloops, wie preek vanaand?”[1]  Die predikant was weg.  Ander reëlings is getref vir die Woordbediening daardie aand.  Die vrou se vraag en die manier waarop dit gevra is het ’n sonde verberg wat deesdae té alledaags geword het onder God se kinders: die versuim om baie te bid vir diegene wat arbei in die Woord en leerstellings.  Dit is baie maklik om die kerkgebou ingesweef te kom in die gees van een wat verwag om vir die volgende uur of wat besig gehou te word.

 

Paulus, die groot Apostel, het in Romeine 15:30 sy meesterlike verduideliking en toepassing van die Evangelie begin afsluit met die volgende woorde:

 

Maar ek vermaan julle, broeders, by onse Here Jesus Christus en by die liefde van die Gees, om saam met my in die gebede te stry vir my by God

 

Sy versoek, nee sy vurige pleidooi, vir gebed is insiggewend.  Paulus, moontlik die grootste man op aarde – buiten vir Jesus Christus – ’n man van geweldige intellek, ongewone welsprekendheid, onvermoeide energie en intense ywer vir die Waarheid van God, pleit nederig om die gebede van die gelowiges.

 

’n Apostel soos Paulus het gebed nodig gehad en was afhanklik daarvan.  Hoeveel te meer het die predikante wie se taak dit vandag is om die kudde te voed – die kudde van Christus, die Groot Herder wat Sy lewe afgelê het – dit dan nie nodig nie!  Dit lei tot nog ’n vraag: Hoe dikwels en hoe vurig bid jy vir jou predikant?

 

Gardiner Spring skryf: “Oh, it is at fearful expense that ministers are ever allowed to enter the pulpit without being preceded, accompanied and followed by the earnest prayers of the churches.  It is no marvel that the pulpit is so powerless, and ministers so often disheartened when there are so few to hold up their hands.”

 

In die wyse ekonomie van God se voorsienigheid het Christus, die Hoof van die Kerk, nie net ’n samehorigheid tussen Hom en die liggaam beskik nie, maar ook eenheid tussen die lidmate.  In Bybelse terme beteken dit: koinonia, die gemeenskap van die gelowiges; ’n gemeenskaplike ervaring van en deelname aan God se genadewerk in die wêreld.  Wanneer elke deel van die liggaam dus, soos Paulus in Efesiërs 4 verduidelik, sy deel doen, is daar groei en toename in genade.

 

Watter toepassing het dit nou wanneer dit kom by mense wat vir hulle leraars moet bid?  Is dit nie belangriker om net aan te gaan met die praktiese deel van Christelike werk nie?  Nee!  God het bepaal dat gebed moet saamgaan om Sy bevel uit te voer.  Die verslag van Israel se geveg teen Amalek in Eksodus 17 dien as ’n herinnering aan hoe Moses, toe sy arms moeg geword het soos die veldslag aangegaan het, die hulp van Aäron en Hur nodig gehad het.  Hierdie fisiese hulp wat hy nodig gehad het, is ’n  beeld van die hulp wat Christus se “onder-herders”, ons predikante, geestelik nodig het.

 

Afgesien van die groot verantwoordelikheid wat manne in invloedryke posisies, gesag en leierskap in Christus se kerk dra, is hulle vandag merkbare teikens vir Satan en sy bose handlangers.  Die metode van ‘slaan die herder sodat die skape in verwarring gebring kan word’ is hoog op die prioriteitsleer in die strategieë van die bose.

 

Het jy al ooit nagedink oor die volle strekking van verantwoordelikhede wat jou predikant het?  Sommige daarvan is redelik tong-in-die-kies genoem in die volgende uittreksel, getiteld The Perfect Pastor:

 

[1] Daar word onder andere van hom verwag om van agt in die oggend tot middernag te werk.  Hy is ook sekretaris, is agt-en-twintig jaar oud en preek al vir dertig jaar!

 

[2] Hy het die brandende begeerte om met tieners te werk, maar bestee al sy tyd aan senior burgers.

 

[3] Hy maak vyftig oproepe per dag na gesinne in die gemeente (en besoek bed-lêendes, en diegene in die hospitaal) en bestee al sy tyd om kerkloses te evangeliseer.

 

[4] En hy is altyd in sy studeerkamer wanneer iemand hom nodig het…

 

Op ’n ernstige noot: die lys van verantwoordelikhede is skrikwekkend.  Hy moet self ’n man van gebed wees, waarvoor hy ononderbroke tyd nodig het; so ook vir sy voorbereiding vir die bediening van die Woord.  Die ontwikkeling van ’n sin van God se teenwoordigheid is nie iets wat verwoed gedoen kan word tussen onderbrekings van telefoonoproepe, pogings om aandag te skenk aan ’n foutiewe luidsprekerstelsel, en reëlings om iemand te kry wat ’n gasspreker op die lughawe kan gaan haal.

 

En dan is jou predikant nie net ’n verkondiger nie, maar ook ’n verdediger van die Waarheid.  Mense moet reggehelp en tereggewys word – en geleer word en opgelei word in geregtigheid.  Diegene wat die Waarheid teenstaan, moet gesien word en, waar moontlik reggehelp word.  Die las van berading het baie genade nodig om te volhard in die pastorale bediening.

 

Bewustheid van jou predikant se wye strekking van verantwoordelikhede is noodsaaklik as jy instaat moet wees om effektief vir hom te bid.  Bruce Jenkins wys in sy artikel oor gebed daarop dat gebed baie spesifiek moet wees.  Daar is spesifieke sake waarvoor gebid moet word, bo en behalwe: “Here, seën asseblief ons predikant en gebruik hom kragtig.”  Dit sluit gebed vir hom in op die volgende gebiede:

 

• Sy fisiese gesondheid en welsyn. ’n Moeë liggaam en ’n vermoeide gees gaan dikwels hand aan hand.
• Sy toename in heiligheid. Volgens Paulus (in 1Tessalonisense 4:3) is dit die Here se wil.  “A holy minister is an awful weapon in the hand of God.” (Robert Murray M’Cheyne).  Bid dat hy inderdaard ’n voorbeeld sal stel vir die gelowiges, onder andere in reinheid (1Timoteus 4:12).
• Sy gesinslewe. Hy moet ’n godvresende man wees vir sy vrou en hoof van sy huis.  Hiervoor het hy God se genade en hulp nodig.
• Sy begrip van die Waarheid. Christus, die Groot Profeet, is die Een wat ’n begrip gee van die Waarheid van Sy Woord.  Bid vir jou predikant dat hy geseën mag wees met ’n vrugbare begrip van Leerstellings en dat hy die vermoë mag hê om dit met wysheid toe te pas op die lewens van ander.
• Sy moed in die lig van druk om te kompromitteer in verskeie plekke van die geloof en praktyk. Bid dat hy onwankelbaar sal wees, soos Daniël, in sy weiering om toe te gee aan druk.
• Sy verhouding met mense van veskeie agtergronde. As daar ooit ’n roeping is wat ’n mens in die posisie plaas waar hy ’n onvoorspelbaar wye reeks mense en hulle meegaande probleme moet hanteer, is die pastoraat daardie een.
• Sy teleurstellings en ontmoedigings. Die feit dat hy ’n predikant is, maak hom nie immuun teen sulke ervarings nie.
• Persoonlike versoekings. Hy loop nie net die risiko om in die sonde van die vlees, soos wellus en luiheid te val nie, maar kan ook versoek word om onbekwaam te wees in sy tydsbesteding.  Hy is, meer as ander mense, in gevaar om familiêr te raak met dit wat heilig is, en om sy vrees vir God en Sy weë te verloor, of nie in stand te hou nie.  Hy staan ’n beter kans om die warm geloof in Christus te vervang met iets kouds en bloot akademies.
• Die aanval van duiwelse magte. Spring maak die punt: predikante is “frail men, fallible … exposed to every snare, to temptation in every form and, from the very post of occupation they occupy, the fairer mark for the fiery darts of the foe.  They are no mean victims the great Adversary is seeking, when he would wound and cripple Christ’s ministers.  One victim is worth more to the kingdom of darkness than a score of common men.”

 

Op ’n praktiese noot: daar is verskeie maniere waarop jy tot bemoediging kan wees van jou predikant, in sy wete dat jy hom daagliks na die Troon van Genade toe bring:

 

• Maak seker dat jy gereeld in jou persoonlike stiltetyd vir jou herder bid.
• Maak in jou Huisgodsdiens ’n punt daarvan om die pastorale bediening van jou gemeente voor die Here te bring in gebed.
• Maak ’n punt daarvan om teenwoordig te wees by die weeklikse biduur by die kerk en te verseker dat die bediening van die Woord hoog op die lys van versoeke bly!
• Wanneer jy die geleentheid het, praat met die ander in die gemeente en beklemtoon hulle verantwoordelikheid om gereeld spesifiek vir die predikant te bid.
• Herinner jou predikant gereeld daaraan dat jy vir hom bid. Lig hom ook in waarvoor jy spesifiek vir hom gebid het.  Vra hom of daar enige spesiale versoek is, sodat jy hom kan bemoedig en bystaan in hierdie areas.

 

Dit bring alles ’n voller sin van deelname in die lewe en bediening van enige plaaslike gemeente.  Die Engelse gesegde: No man is an island, is waar – en die predikant die minste!  Spring druk dit so goed uit wanneer hy skryf:

 

How perilous the condition of that minister, then, whose heart is not encouraged, whose hands are not strengthened, and who is not upheld by the prayers of his people!  It is not in his own closet and on his knees alone that he finds security and comfort, and ennobling, humbling and purifying thoughts and joys; but it is where they also seek them in his behalf, that he becomes a better and happier man, and a more useful minister of the everlasting Gospel.

 

Mag God aan Sy kerk nie net predikante na Sy eie hart gee nie, maar ook mense wat daarin belangstel om die bediening in gebed te ondersteun.

 

The labours of the ministry are fitly compared to the toil of men in harvest, to the labours of a woman in travail, and to the agonies of soldiers in the extremity of a battle.

(John Flavel)

Jim Holmes

 

[1]  Uit Reformation Africa South, First Quarter, 1992, p.1.  Vertaal deur Esta Jefferies.  Gebruik met toestemming.

 

Christus in die Tuin

Paasfees 2018[1]

Die ding wat my die meeste tref van die nag in Getsemane is die feit dat Jesus juis na daardie spesifieke tuin gegaan het, omdat dit binne die grense van Jerusalem was.  Hy kon daardie aand na Betanië toe gegaan het, soos die vorige aande, maar hoekom het Hy nie?  Weet jy nie dat die Israeliete volgens die Levitiese wet op daardie Paasnag binne Jerusalem se grense moes slaap nie?  Wanneer hulle na die Tempel toe gekom het om die Paasfees te hou, moes hulle daar bly totdat die Paasnag verby was.  Ons Here het dus ’n ontmoetingsplek gekies wat binne die grense van die wet en die stad lê: Hy wou selfs nie die geringste jota of tittel van die wet oortree nie.

Verder het Jesus hiérdie tuin gekies uit ander digby Jerusalem, want Judas het die plek geken.  Hy wou rustigheid hê, nie ’n skuilplek nie.  Dit was egter nie asof Christus Homself oorgegee het nie – dit sou grens aan selfmoord!  Dit was ook nie dat Hy wou wegkruip nie: dit sou lafhartig wees.  Daarom gaan Hy na ’n plek waarvan Hy seker was dat Judas, wat Sy kom-en-gaan geken het, sou weet dat Hy gewoonlik soontoe gaan.  En dit is dáár wat Hy – ver van beangstheid om Sy dood tegemoet te gaan – vurig dors na die doop waarmee Hy gedoop sou word.  Hy wag op die krisis wat Hy so duidelik voorspel het.  Dit was asof Hy gesê het: “As hulle My soek, sal ek wees waar hulle my maklik kan kry en dan kan weglei.”

Ek dink ons moet, elke keer wat ons deur ’n tuin stap, die tuin onthou waar ons Verlosser geloop het – en die smarte wat daar oor Hom gekom het.  Verder wonder ek of Hy ’n tuin gekies het omdat ons almal so baie van sulke plekke hou.  Só kan ons die tye wat ons ontspan, koppel aan ernstige herinneringe aan Hom?  Het Hy onthou hoe vergeetagtig ons is en dáárom Sy bloed op die tuingrond laat val sodat ons elke keer wat ons tuingrond omspit, ons gedagtes kan ophef tot Hom wat die grond bemes het, en wat ons verlos het van die vloek daarvan deur die krag van Sy eie pyn en smarte?

Christus se geestelike lyding was geheel en al agter die voorhangsel.  Niemand kon dit sien of beskryf nie.  Sy sielestryd het egter ’n paar getuies gehad; nie die gepeupel of skares nie.  Hulle het sy liggaamlike lyding gesien, want dit was al wat hulle kon verstaan en dus toegelaat is om te sien.  Net so het Jesus hulle dikwels as’t ware die vlees getoon, of die wêreldse dinge van Sy onderwysing, wanneer Hy ’n gelykenis vertel het.  Hy het hulle egter nooit die siel, die verborge lewe van Sy lering, getoon nie.  Dít het Hy vir Sy dissipels gehou.

So was dit ook in Sy lyding: Griek en Romein het Hy toegelaat om saam te kom in bespotting, om te sien hoe Sy liggaam gekruisig en geskeur word, en bloei tot die dood toe.  Hy het hulle egter nie saam met Hom geneem na die tuin toe om Sy smarte te aanskou nie.  Slegs Sy dissipels is hier toegelaat; en nie almal was daar nie…

Daar was ten minste honderd-en-twintig dissipels, maar slegs elf het Hom na Getsemane toe vergesel.  Daardie elf moes die donker Kedronspruit saam met Hom oorsteek – en agt van hulle moes aan die rand bly, hulle gesigte teen die wind om te sit en toekyk: slegs drie het saam met Jesus die tuin ingegaan.  Daardie drie sien iets van Sy lyding: hulle kyk toe hoe die lyding begin – steeds op ’n afstand.

Hy gaan ’n klipgooi ver van hulle af weg, want Hy moes die parskuip alleen betree: die priesterlike lyer mag niemand saamneem wanneer Hy die offer aan God bring nie.  Uiteindelik was daar net een toeskouer.  Die verkore drie het aan die slaap geraak en slegs die wakker oog van God het neergekyk op Sy Seun.  Slegs die Vader se oor het die jammerlike uitroepe van die Verlosser gehoor:

He knelt, the Saviour knelt and prayed,

When but His Father’s eye

Look’d through the lonely garden’s shade

On that dread agony:

The Lord of all above, beneath,

Was bow’d with sorrow unto death!

Toe kom daar ’n onverwagte gas.  Verwondering het die hemel toegedraai toe engele sien hoe die Christus bloed sweet – vir ons!  “Gaan versterk Christus,” het die Vader aan ’n engel gesê.

The astonished seraph bow’d his head,

And flew from worlds on high.

Die engel was nie daar om te veg nie, want Christus moes alleen veg.  Al wat hy kon doen, was om Hom te versterk met ’n heilige salwing vir die verdrukte Kampioen wat gereed was om flou te word.  Hy, ons groot Verlosser, het krag ontvang van bo en opgestaan vir Sy laaste stryd…

Is dit vir ons ’n les dat die buitewêreld niks weet van Christus se sielestryd nie?  Hulle teken prentjies van Hom, kerf ’n stuk hout of ivoor uit, maar van Sy sielestryd weet hulle niks nie; en kan dit nie ingaan nie!  Nee selfs die meerderheid van Sy eie mense ken dit nie, want hulle is nie deur ’n geestelike gemeenskap geskik gemaak vir daardie lyding nie.

Ons het nie daardie skerp sin vir geestelike dinge dat ons met sulke smarte as wat Hy gely het, kan meegevoel hê nie.  Self Sy drie gunstelinge, uitverkore onder die uitverkorenes, wat geestelike gawes besit het en wat dus die meeste sou ly, het nie insig gehad in die volheid van hierdie groot geheimenis nie.  God alleen ken die siele-angs van die Verlosser toe Hy groot druppels bloed gesweet het.  Engele het dit gesien, maar dit nie verstaan nie.  Hulle moes meer verwonderd gewees het toe hulle die Here van lewe en heerlikheid sien, vol toenemende droefheid, selfs tot die dood toe, as toe hulle die ontstaan van die pragtige wêreld uit niks sien opspring het – of toe hulle gesien het hoe Jahweh die hemele versier het met Sy Gees; en met Sy hand die bose slang gevorm het.

Ons kan nie verwag om die lengte en breedte en hoogte van hierdie dinge te ken nie.  As ons eie ervaring egter verdiep, sal ons meer en meer weet van wat Christus vir ons gely het in die tuin.

Charles Spurgeon

 

[1] Uit The Gospel Truth tydskrif, No. 67, p. 34-35.  Vertaal deur Esta Jefferies

Ondersoek die Skrifte

’n Praktiese Hulpmiddel om die Bybel beter te verstaan[i]

Markus 15:42–16:8

1. Watter opsetlike optrede van Josef word hier genoem? Deur in ag te neem wie hy was en die situasie van die tyd, watter karaktereienskappe word in sy optrede gesien?  Watter van hierdie kwaliteite skiet die meeste kort in my lewe?
2. Die vroue wat gegaan het om die liggaam van Christus te balsem het verneem dat Hy opgestaan het en hulle kon die leë graf sien. Hulle is die voorreg gegun en het opdrag ontvang om vir die ander te gaan vertel.    Tóg het hulle “vir niemand iets gesê nie” (16:8).  Hoekom nie?  Wat het hulle nog gekort om vir hulle kalmte, oortuiging en moed te gee in hulle getuienis?  Is jy enigsins soos hulle?

 

N.S. : Ons sal graag hoor van julle wat hierdie oefening gedoen het.  Laat asb. weet as jy voel dit is van waarde.  Skakel Rex: 072 124 5830 of stuur ’n E-pos aan estajefferies@gmail.com

 

[i] Search the Scriptures, General Editor: Alan M. Stibbs, M.A.

Wat doen die Here in Brakpan?

“Kom kyk wat die Here gedoen het,  watter ontsettende dinge Hy op die aarde tot stand bring.” (Psalm 46:9).

Die afgelope twee jaar was die Here waarlik goed vir ons gemeente.  Ons het in 2016 ons 100^ste lidmaat opgeneem.  Ons is die Here dankbaar vir Sy goedheid.

 

Ons hou elke Sondag om 10h00 ’n erediens en die bywoning is goed.  Ons het’n musiekspan wat ons tydens elke diens begelei.  Tydens die diens is daar ook kinderkerk waar die kinders meer geleer word oor die Here.  Die kinderkerk se bywoning wissel tussen agtien en twee-en-twintig kinders.

 

Elke Dinsdagoggend om 08h00 word daar ’n biduur gehou.  Daar bid ons vir verskeie sake in die gemeente.  Woensdagoggende het ons ’n spesiale Bybelstudie vir die seniors.  Ook hierdie Bybelstudie word goed bygewoon.  Woensdagaande word daar selgroep gehou.  Die jeug kom Donderdagaande bymekaar en die bywoning is bo verwagting goed.

 

Deur die genade van die Here kon ons deur ’n bouprojek die gemeente se ingang na ’n rolstoel vriendelike ingang verander.  Ook die toilet geriewe is heeltemal oorgedoen, die trappe afgebreek en die geriewe is ook nou rolstoel vriendelik.  Ons is ook dankbaar om te noem dat die kerksaal in 2016 ’n nuwe dak kon kry.  Ons het hard gewerk en gespaar om die dak en saal te kon opknap.

 

Ons is die Here dankbaar vir die vooruitsig om in Maart twaalf nuwe lidmate op te neem.  In 2016 het ons agt, en in 2017 sewe gelowiges met die doop bedien.

 

Ons as gemeente dank en loof die Here vir Sy goedheid.

Die relevansie van Kerkgeskiedenis

Deel 1

Hoe definieer ons Kerkgeskiedenis? Is dit nodig om dit te doen? Ek glo dat dit beslis nodig is.  Jy sien, geskiedenis is niks anders nie as die hand van God, die Almagtige Skepper van hemel en aarde, in die handelinge van die gevalle mensdom.  Hierdie definisie is dalk nie so omvattend soos sommige dit sou wou hê nie, maar dit spreek ons gewetens genoegsaam aan, sodat ons in diepe verwondering oor die ontvouing van Sy genade in Jesus Christus voor Hom alleen sal buig.

 

Die lang geskiedenis van die Christelike Kerk is die verhaal van ’n panorama van lig en skaduwees; van groot ontdekkings en verdeeldheid; van oorwinnings en neerlae.  Dit is ’n tentoonstelling van God se lewensveranderende werk in mense; ’n blootlegging van die vervallenheid waartoe die mens in staat is.  Dit blyk dat die mens in sy verlorenheid geen perke ken nie – van materialisme wat onbegrens nagejaag word, tot by die naywer van kernoorloë wat die vermoë het om die hele menslike bestaan tot ’n stilstand te ruk.

 

Tog kan geen Christen na die Kerk kyk sonder onwrikbare vertroue in die suksesvolle ontvouing van God se skeppingsdoel met haar aan die einde van die tyd nie.  Belangrike veranderings het in die geskiedenis plaasgevind – soms deur bloedige stryd – maar oral is God se hand sigbaar soos Hy Sy Kerk na die einde lei met Jesus se woorde duidelik in ons ore: “En Ek, as Ek van die aarde verhoog word sal Ek die mense self na My toe trek.”[1]

 

Ek het al dikwels mense hoor sê dat die geskiedenis stories is oor dooie mense!   Dit is waar, maar dit is juis hiérdie dooie mense se lewe en sterwe wat getuig van die lewende God in aksie.  God is!  En juis omdat Hy is, bestaan ons.  Daarom moet ons daagliks daaraan herinner word om te let op hoe Hy wil hê ons hier op aarde moet lewe.

 

Die hele Christelike geskiedenis spreek sterk tot ons.  Dit vorm en leer ons, positief sowel as negatief, hoe ons met vertroue kan leef m.b.t. die toekoms.  Die geskiedenis van die Kerk vorm ’n belangrike skakel tussen die Skrif en praktiese teologie: dit wys hoe mense die Skrif gehoorsaam en ongehoorsaam was.

 

Die geskiedenis van die Kerk is ’n lewende illustrasie en kommentaar op die prediking van die Woord. Dit verbind ons met ’n lang ry van getroue predikers uit die verlede (en die lys word by die jaar langer): Paulus, Polikarpus, Tertullianus, Athanasius, Augustinus, Luther, Calvyn, Edwards, Carey, Spurgeon, Lloyd-Jones en vele meer.

 

Verder voorsien dit herders en leraars van die Kerk met ’n praktiese handleiding oor die ontstaan en ontwikkeling van elke denkbare teologiese vraagstuk waarmee ons te doen kry. Die geskiedenis van die Kerk bevestig die waarheid van die evangelie.

 

Ongelukkig is daar te veel geskiedkundiges wat net “geskiedenis” wil skryf sonder om die vraag te vra: waarom? As dit net gaan oor koue feite, of om só relevant te probeer wees dat ons God se hand in die geskiedenis miskyk, mis ons in albei gevalle die punt. Ons moet die tema van die boek Nehemia byvoorbeeld, deurgaans voor oë hou: Neh. 2:8 en 18

 

“…En die koning het my dit toegestaan volgens die goeie hand van my God oor my… En ek vertel hulle van die hand van my God wat goed was oor my, en ook van die woorde van die koning wat hy my gesê het. En hulle sê: Ons sal ons klaarmaak en bou! En hulle het hulle hande sterk gemaak vir die goeie werk.”

 

Die Patristiek

Vir baie klink ‘patristiek’ vreemd, maar dit is hierdie post-apostoliese kerkvaders wat juis vir ons baie relevant is.  Hulle het geleef vanaf 100 – 450 n.C.  Wat hulle so effektief met ons verbind, is die feit dat hulle in ’n pre-Christelike, pre-moderne en pluralistiese samelewing sin moes maak van die lewe en die hoop wat in hulle gebrand het.  Ons bevind ons tans in ’n post-Christelike, post-moderne en pluralistiese samelewing.

 

Die eerste groot uitdaging van die patristiek was om Bybels te definieer wie Jesus Christus is.  Dit was ’n lang en moeisame stryd wat die kerk soms byna op haar knieë gehad het.  Dit was so erg, dat die afgevaardigdes tydens die Niceense Kerkvergadering in 325 n.C. vir Athanasius gesê het dat hy vrede moet maak met Arius se standpunt, omdat die “hele wêreld teen hom, Athanasius, is.”  Sy antwoord was eenvoudig: “Wel, dan is ek teen die hele wêreld, maar Jesus Christus IS volkome God en volkome mens!”  Hierdie “swart dwerg” uit Afrika, soos hy genoem is, was die instrument in God se hand wat vir ons hierdie ongelooflike leerstuk – dat Jesus Christus volkome God en mens is – Bybels-teologies kon definieer.

 

Dit is juis die Heerskappy van Christus en Sy genoegsaamheid wat in ons tyd so wreed onder skoot is.  Die kreet van vandag is steeds: “Weg met Jesus!”  Sy mensheid en Godheid word bevraagteken.  Die patristiek bied juis vir ons relevante argumente.  Hierdie stryd het nie in 325 n.C. in Nicea geëindig nie, maar het voortgeduur tot en met die vergadering in Chalcedon in 451 n.C.  Het dit daar geëindig?  Nee.  Maar dit het die basis gevorm waarop die latere Kerk kon steun te midde van vals lering en prediking oor die Persoon en werk van Jesus Christus.

 

Verder word die gesag, inspirasie en genoegsaamheid van die Skrif baie sterk bevraagteken.  Dit is letterlik ’n kwessie van “die stryd teen die Bybel.”  In hierdie geval was dit weer die reaksie van Tertullianus uit Noord-Afrika waarop gelet kan word.  Hy het aan Marcion geskryf dat hy sý eie “sogenaamde Bybel” moet gebruik en die Christene se Bybel vir húlle moet los.

 

Hierdie vurige voormalige prokureur uit Kartago in Noord-Afrika, het nie slegs die gesag van die Skrif verdedig nie, maar hy is ook die vader van wat ons vandag die Leer oor die Drie-eenheid noem.  Let maar net op dat mense, toe hy gepraat het van die Trinitas, baie opgewonde was oor die “nuwe leer.”  Sy antwoord was eenvoudig: ‘Dit is nie iets wat ek uitgevind het nie, maar eenvoudig dit wat die Woord duidelik deur die profete verkondig, wat Christus geleef het, en waarop die apostels voortgebou het.’

 

Tertullianus en Clement het erkende probleme beantwoord, soos: “Hoe kan ’n goeie God alomteenwoordig en in volle beheer wees in ’n wêreld vol tragedie?”  Tertullianus se antwoord op “inhegtenisneming sonder verhoor” was briljant.  Sy antwoord was eenvoudig: ‘Wanneer ons weergebore is, kan geen regering of magte van watter aard ons gees opsluit nie.  Ons vryheid in Christus se regverdiging aan die Kruis het ons vry verklaar van aardse oorheersing.’

 

Hy het antwoorde gehad oor die armoede-kwessies van sy tyd en die onnodige uitspattige verleiding van die vroulike geslag van sy tyd.  Trouens, hy het vroue met onbehoorlike gedrag en kleding beskou as “die poort na die hel.”  Baie sou hom beskou het as ’n chauvinis, maar sy briewe aan sy vrou en hulle verhouding het onomwonde die teendeel bewys.

 

Tyd en plek verhoed dat ons na meer teoloë kan verwys, veral dié uit Afrika.  Die volgende sal ter opsomming genoeg wees.  Daar is vandag byna geen situasie waarvan die wortels nie in die geskiedenis terug herlei kan word nie. Alhoewel die vroeë Kerk kronologies ver van ons verwyder is, kan daar duidelike ooreenkoms getref word tussen “hulle” en ons.  Dit is binne hierdie ooreenkomste wat die vroeë Kerk vir ons rigtingwysers kan bied oor die vrae van ons tyd.

 

Die geskiedenis van die Kerk is slegs relevant wanneer dit verstaan en toegepas word, maar dan met verantwoordelikheid en objektiwiteit.  Veronderstellings moet deeglik oordink word, soos byvoorbeeld dat ons as Baptiste direkte navolgers is van Johannes die Doper.  Alhoewel daar raakpunte is, sou dit ietwat naïef en onverantwoordelik wees om so te sê.

 

Ek sal D.V. in die volgende artikel ’n Christelike perspektief gee op die geskiedenis, met Bybelse modelle en Skrifgedeeltes.  Verder sal ek ook poog om aan te toon hoe die Koptiese Kerk in Egipte die Islamitiese aanslag weerstaan het, bloot omdat hulle die Skrif in hulle eie taal gehad het.  Ek sien uit daarna om te gesels.

Johann Odendaal

 

[1] Hierdie paragraaf is min of meer die opsomming wat Williston Walker, A History of the Christian Church, (Revised edition; T&T Clark, Edinburgh) gee as definisie van die geskiedenis van die Kerk. (1963:545).